Viêm da corticoid thể tăng tiết bã nhờn trường hợp Tha Ri Bạc Liêu 2015

Viêm da corticoid khiến da mặt biến dạng là một bệnh cảnh viêm da cực kỳ phức tạp, cần được chẩn đoán và điều trị càng sớm càng tốt.Bài viết dưới đây là tổng quan về viêm da corticoid thể tăng tiết bã nhờn có phì đại nang lông – ca Thạch Thị Tha Ri Tại Bạc Liêu, tháng 7/2015

Các bài viết bạn đọc nên xem thêm:

MỞ ĐẦU

Hiện tượng gương mặt của sản phụ Thạch Thị Tha Ri bị biến dạng thành gương mặt bà lão là hậu quả do phản ứng phản hồi corticoid khi ngừng bôi corticoid. Hiện tượng này xảy ra mạnh do corticoid là Fluocinolone cực mạnh và cực độc được cô dùng trong thời gian 3 tháng liên tục.

Từ ngày 3/6/2015 đến 21/7/2015, trong vòng 45 ngày, các nang lông phì đại đã nhỏ lại một phần và không thấy dấu hiệu nhiễm trùng. Nhưng các nang lông vẫn còn phì đại khắp các vùng bôi thuốc nhiều, thể hiện trong hình ảnh soi da sâu. Hình ảnh soi da nông cho thấy da ngậm nước phù căng mất vân ô do tính chất làm mô da giữ nước của corticoid khi bôi thuốc này vào vùng da liên quan.

TÓM TẮT TIỀN SỬ : Chị Tha Ri bôi pommade corticoid dưới tên thuốc là Morcina (chứa Fluocinolone 0.025%) và đã dùng 4 tuýp thoa lên mặt để trị mụn và ngứa trong khoảng 3 tháng, sau đó thấy không đỡ nên đã ngừng bôi khoảng hơn 2 tháng thì da mặt phình to gây biến dạng mặt. Chị Tha Ri đã bắt đầu bôi corticoid khi đang mang thai 5 tháng và ngừng bôi khoảng tháng thứ 8 của thai kỳ. Khi ngừng bôi thì thấy da mặt sùi lên dày cứng và thô tăng dần lên cho đến khi sanh thì cao điểm diện mạo sần sùi, thô cứng và già nua như hình ban đầu mọi người nhìn thấy. Bs Long, Trưởng Trung tâm bệnh xã hội Bạc Liêu đến thăm cho toa dùng Cetaphil rửa mặt ngày 3 lần và kháng sinh Amoxicilline 500mg uống 3 viên một ngày và uống trong 7 ngày, nhưng chị Tha Ri đã uống kháng sinh này trong 3 tuần

viem-da-corticoid-truong-hop-tha-ri-bac-lieu

Viêm da corticoid thể tăng tiết bã nhờn ở Tha Ri có thể xem là một trường hợp điển hình nhất

 

Tình trạng ghi nhận được của da trong đợt Khám da ngày 21/7/2015Những phát hiện khi Soi da bằng máy soi da phóng đại 50 lần

 

– Da thô sần sùi, đen xạm, bề mặt da lồi lõm do sẹo mụn và những mụn đầu trắng to chìm dưới da nhiều.

– Da tiết nhờn nhiều, nhất là vùng mũi và hai má, có ít mụn đầu đen trên bề mặt da. Lỗ nang lông nở to.

– Các rãnh nhăn sâu vùng mũi má, rãnh nhăn khóe miệng, rãnh nhăn cau mày hằn sâu, khiến gương mặt nhìn già nua như một phụ nữ 55 tuổi.

– Da phù căng ngậm nước, mất vân da bình thường trên cấu trúc bề mặt của da qua hình ảnh soi nông bề mặt da.

– Hình ảnh soi lớp sâu của da, rất nhiều nang lông phì đại phình to chứa đầy chất bã nhờn trắng khắp các vùng hai má, vùng trán và khóe miệng nang lông phì đại ít hơn .

– Vùng da sâu thể hiện dãn mao mạch rõ.

 

viem-da-corticoid-truong-hop-tha-ri-bac-lieu-02

Hình ảnh soi da vi thể mặt sâu của da:

viem-da-corticoid-truong-hop-tha-ri-bac-lieu-04

CHẨN ĐOÁN SAU KHI SOI DA bằng máy soi da phóng đại 50 lần như sau : “Viêm da tiết bã phì đại nang lông do hội chứng phản hồi corticoid bôi da”. Hiện tượng rối loạn chức năng của tuyến bã nhờn do corticoid gây ra là hiện tượng phổ biến, nhưng hình thái thể hiện sự phì đại phình to quá mức của các nang lông như trường hợp này hiếm gặp.

PHÂN TÍCH VÀ BÀN LUẬN: Bệnh nhân bôi corticoid để chữa ngứa da mặt tự mua tại nhà thuốc tây gần nhà. Sử dụng pommade corticoid cực mạnh trong thời gian khoảng 3 tháng, sau đó ngừng bôi thì xảy ra viêm da do phản hồi corticoid rất dữ dội, các tuyến bã nhờn tăng hoạt động tiết rất mạnh chất bã nhờn làm cho các nang lông phì đại phình to dữ dội do chứa đầy chất bã nhờn và vì vậy làm cho da mặt dày cứng và lồi lõm gồ ghề nhìn thấy trên bề mặt da. Việc này gây ra các nếp nhăn tự nhiên trên da như rãnh mũi má, rãnh cau mày trở thành những đường hằn rất sâu. Những dấu hiệu này gây ra một diện mạo già nua như bà lão.

PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ CAI NGHIỆN CORTICOID NÓI CHUNG, VIÊM CORTICOID NÓI RIÊNG :

1. Không dùng lại corticoid dưới bất cứ hình thức nào.

2. Dùng hoạt chất làm lành, chống viêm chiết xuất thiên nhiên nhờ công nghệ sinh học cao; đó là :

  • Phức chất bảo vệ da: chiết xuất thực vật chứa thành phần hoạt tính cao bao gồm: Cardiospermum halicacabum (cây nho có vỏ bóng mọc ở vùng nhiệt đới) Echium plantagineum (dầu hạt echium) Thành phần không xà phòng hóa của tinh dầu hướng dương giúp làm dịu, ngăn ngừa sẩn đỏ, và củng cố cấu trúc hàng rào bảo vệ của da.
  • Tinh dầu hạt đậu Macadamia : tinh dầu nhẹ với một loạt axit béo giúp người dùng dễ dàng bôi đều trên da, chăm sóc da mà không gây nhờn, và đặc biệt giúp da mềm mại và mịn mượt.
  • α-Bisabolol: Làm dịu da.
  • Calendula officinalis: Chiết xuất từ hoa calendula (hoa cúc La Mã), giúp làm dịu và làm giảm kích ứng da nhanh chóng.

3. Dùng hoạt chất làm vững mạnh thành mạch chống dãn mạch và đỏ da :

  • Phức hợp chống nhạy cảm: chiết xuất thành phần hoạt tính mạnh từ rau má đầm lầy Châu Á(Asiatic marsh pennywort), cây đậu chổi (butcher’s broom), calendula, hạt dẻ ngựa (horse chestnut ) và rễ cam thảo (liquorice root) giúp làm giảm bớt những dấu hiệu của kích ứng da (sẩn đỏ, sưng, cảm giác căng da khó chịu ).
  • Hyaluronic acid: Giữ ẩm và dưỡng ẩm cực mạnh
  • Saccharide isomerate: Đây là thành phần giữ ẩm thu đựơc từ các loại đừơng từ thiên nhiên, nhờ vào khả năng liên kết ẩm cao và liên kết chặt chẽ với keratin của da giúp dưỡng ẩm da tối ưu.

4. Vật lý liệu pháp giúp điều hòa chức năng tiết nhờn của tuyến bã nhờn, làm lành, phục hồi chức năng và tăng cường tái tạo tế bào da bị tổn thương bằng Ánh sáng liệu pháp.

TIÊN LƯỢNG VÀ THỜI GIAN ĐIỀU TRỊ TIÊN LƯỢNG :

  1. Đây là tình trạng nhiễm corticoid trong thời gian gian ngắn nên hiện tượng nghiện phản hồi corticoid tuy dữ dội nhưng hồi phục khá tốt sau một lần điều trị với giải pháp trên. Do vậy tiên lượng tốt cho việc hồi phục hoàn toàn là có thể .
  2. Tiên lượng thời gian lành da có thể trong vòng một vài tháng nếu bệnh nhân được duy trì tự bôi sản phẩm điều trị liên tục mỗi ngày theo hướng dẫn của bác sĩ.
  3. Toàn bộ chương trình điều trị được tài trợ trong suốt thời gian điều trị cho đến khi lành.
  4. Phương thức điều trị từ xa và theo dõi diễn tiến điều trị thông qua báo cáo của bệnh nhân và hình ảnh chụp gởi về cho bác sĩ đánh giá và theo dõi.

 

 

viem-da-corticoid-truong-hop-tha-ri-bac-lieu-05
Da mặt chị Tha Ri cải thiện sau khoảng 2 tháng điều trị

Kết quả điều trị sau 8 tuần với phương pháp điều trị của bác sĩ Cẩm Anh đạt như sau :

Các nang lông phì đại đã trở về bình thường do việc tăng tiết bã nhờn được kiểm soát và hồi phục hoạt động trở về bình thường. Bề mặt da láng mịn hơn nhiều, nang lông và lỗ nang lông không còn phình to làm cho da trở nên mịn màng, mũi không còn phình to dày cứng và gồ ghề như mũi lân mà đã thon gọn lại, các đường nhăn hằn sâu như các rãnh giờ đây đã mờ nhạt rất nhiều dù chưa xóa hết hoàn toàn. Gương mặt trở nên thon gọn hơn rõ rệt và nét mặt đã xinh ra nhiều làm cho Tha Ri vui và hạnh phúc vô cùng.

Với tình trạng da này được bác sĩ Cẩm Anh đánh giá là da đã hồi phục được 80%, nhưng vẫn duy trì bôi sản phẩm đặc trị và cho dùng thêm sản phẩm bảo dưỡng để kiểm soát nhờn và xu hướng nổi mụn đi kèm.

Chúng ta rút ra điều gì từ trường hợp của bệnh nhân Tha Ri ? :

  1. Kiến nghị với cơ quan chức năng về việc quản lý chặt thuốc Corticoid vì là độc dược cần phải bán thuốc theo toa bác sĩ . Quản lý chặt chẽ sẽ giảm thiểu việc mua bán, sử dụng tùy tiện. Đây là giửi pháp từ gốc giúp giảm số lượng “nạn nhân”, tránh được tình trạng viêm da corticoid vốn đang rất báo động hiện nay.
  2. Bà con không nên tự ý ra nhà thuốc tây mua thuốc chống ngứa chống dị ứng mà không có toa bác sĩ
  3. Người bán thuốc không được tự ý ra đơn thuốc và bán thuốc cho người dân tùy tiện nhất là các loại corticoid.
  4. Bệnh nhân có bệnh cần đến khám với bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng thuốc mới an toàn cho sức khỏe người bệnh.

 

viem-da-corticoid-truong-hop-tha-ri-bac-lieu-06

 

Hình ảnh soi da sau 4 tuần điều trị

viem-da-corticoid-truong-hop-tha-ri-bac-lieu-08

viem-da-corticoid-truong-hop-tha-ri-bac-lieu-09

THỰC HIỆN ĐIỀU TRỊ VÀ TÀI TRỢ ĐIỀU TRỊ :

Bs Nguyễn Phúc Cẩm Anh,  Nguyên Giảng Viên ĐHYD

Nghiên cứu viêm da corticoid và điều trị liên quan trong 12 năm

tại Trung tâm Thẩm mỹ Y khoa Hoàng Hạc.